Şanlıurfa’da coğrafi işarete sahip isot (pul biber), kavurucu sıcakta uzun ve zahmetli bir sürecin arkasından elde ediliyor.
İlkbaharda ekilen, bakım ve sulamasının arkasından ağustosta hasat edilmeye başlanan biberler, kamyonlarla pazarlara getiriliyor. Biberler, geçimlerini isot üreterek elde eden aileler tarafınca yıkandıktan sonrasında saplarından ve çöplerinden ayıklanıyor.
Sıcak havada “acı” mesai
Kavurucu sıcağın biberin acısıyla birleşmesiyle çalışanlar için daha da sıkıntılı hale gelen işlemlerde, biberler elle parçalanıp makineden geçiriliyor, kuruması için naylonların üstünde bir süre bekletiliyor. Saydam poşetlere konularak güneşe bırakılan biberler, istenilen renge bakılırsa koyulaştırılıyor. İsot işçileri, ara sıra 40 dereceyi aşan sıcak havaya ve biberin acısına karşın gün boyu mesai yapıyor.
“Günlük 7-8 ton Urfa isotu işleniyor”
Şanlıurfa İsot Üreticileri Kooperatifi (ŞİKOP) Başkan Yardımcısı Murat Mermer, kentte isot mesaisinin aşırı sıcak altında sürdüğünü söylemiş oldu.
Bu yıl biber veriminin düşük bulunduğunu ve sezona ortalama bir ay geç başladıklarını belirten Mermer, “Biber sezonuna ortalama 10 gün ilkin başladık. Bu yıl biber sıkıntılı, bölgede çiftçilerin biberi azca ekmesinden dolayı ürün rekoltesi düşük. Biber ekim alanının yüzde 70 azaldığını tahmin ediyoruz. Geçen yıllarda 10-20 bin tona yakın biber işlenirken bu yıl sayının düşeceğini tahmin ediyoruz. Bizlere gelen bilgilere bakılırsa günlük 7-8 ton Urfa isotu işleniyor.” diye konuştu.
Şanlıurfa’da isotu daha kaliteli ve daha iyi şartlarda üretmek adına yetkililerden destek beklediklerini ifade eden Mermer, “İsotumuz fazlaca kaliteli, öğrenci bakılırsa yurt dışına da gönderiyoruz. Gerek belediyelerin gerek öteki kurumların isot üretimini desteklemelerini istiyoruz. Öteki illerde bilhassa fide desteği veriliyor. Bunu Şanlıurfa’da da bekliyoruz” dedi.
“İsotun acısıyla beraber sıcaklığı 50 aşama hissediyoruz”
İsot üretiminde çalışan Ahmet Ertem, bu işi yaparak harçlığını çıkarmaya çalıştığını belirterek, “Hava sıcaklığı 40 dereceyi buluyor fakat biz isotun acısıyla beraber sıcaklığı 50 aşama hissediyoruz. Günlük ortalama 15 saat çalışıyoruz. İş yoğunluğuna bakılırsa değişiyor. Ürün fazlaca geldiği süre fazla oluyor, azca geldiği süre da işimiz erken bitiyor.” diye konuştu.
Biber temizleyen işçilerden Birgül Demir de kavurucu sıcağa karşın ekmek paralarını çıkarmak için çalıştıklarını söylemiş oldu.